بازی جزئی از حیات آدمیست و از آغاز زندگی با او همراه بوده است. انسان برای رشد ذهنی و اجتماعی خود به تفکر و حرکت و جنبش نیازمند است؛ بازی پایهی اصلی این تفکر و اندیشه است. کودک از طریق بازی آمادگی جسمی برای مقابله با مشکلات را میآموزد. بازی راهی است برای ی حس کنجکاوی کودک نسبت به دنیای اطرافش و او را برای عهده دار شدن وظایف اجتماعی و اقتصادی آماده میسازد. بازی تنها بخاطر سرگرم کردن و شاد شدن کودک نیست که اهمیت دارد بلکه برای او یک عمل کاملا جدی است. کودک از طریق آن با دنیای اطرافش ارتباط برقرار میکند. با قوانین و مقررات و رعایت آنها در طی بازی آشنا میشود. همکاری و مشارکت اجتماعی را میآموزد. تواناییهای خود را بروز میدهد و رقابت و برد و باخت را تجربه میکند.
تاثیر بازی در رشد و پرورش کودکان از دیدگاه روانشناسی کودک
رشد ذهنی و عاطفی کودک از طریق بازی
کودک در طی بازی احساسات خود مثل ترس و خشم یا محبت را بروز میدهد. بازی به کودک تفکر کردن را می آموزد. به یادگیری زبان در کودک کمک میکند. قوه تخیل او را پرورش می دهد. در طی بازی کودک با همسالان یا اسباب بازی هایش می توان به مشکلات او یا مسائلی که باعث آزار او می شود پی برد.
در نتیجه بازی کودک به هیچ عنوان کار بیهودهای نیست بلکه شخصیتش را شکل میدهد و باعث ایجاد اعتماد به نفس و قدرت ابراز وجود در میان بزرگسالان میشود و میتواند بدون ترس یا خجالت احساسات خود را بیان کند.
شناسایی کودک مضطرب در روانشناسی بازی
کودکی که تمایل به بازی کردن با هم سن و سالان خود ندارد و با بهانههای مختلف از انجام آن کنارهگیری میکند یا لذتی از بازی با دوستان خود نمی برد دچار افسردگی است. این کودک در بازیهای گروهی هیجان و تحرک ندارد و به بازیهای پرجنب و جوش تمایلی ندارد.
کودک مضطرب قدرت تمرکز پایینی دارد و برای متمرکز کردن ذهن خود در بازی با ترس و نگرانی مواجه میشود. او چون استراحت و خواب کافی ندارد (دلایل بی خوابی در کودکان) بنابراین زودتر از بقیه دوستان خود از بازی خسته خواهد شد. همیشه نگران این است که مبادا روش بازی برای او واضح نباشد و اشتباهی انجام دهد و قضاوت شود.
پرخاشگری در روانشناسی بازی کودک
زورگیری و فریاد زدن در بازی از نشانه های کودک پرخاشگر است. او با انجام حرکات بدنی مثل لگد زدن یا هول دادن این خشم را بروز میدهد. این رفتار گاهی به غلط مورد تشویق والدین قرار میگیرد و استدلال آن ها این است که فزرندم توانایی دفاع از حق خود را دارد.
نکته مهم این است که کودکان برای این پرخاشگری الگویی در دنیای پیرامون خود دارند. عصبانیت و پرخاشگری در رفتارهای والدین زمینه ساز بروز این رفتار نابهنجار در کودک خواهد شد.
شناسایی کودکان خجالتی از طریق بازی
بازیهای دسته جمعی مورد علاقه این گروه از کودکان نیست. در بازی بیشتر فرمانبردار هستند تا رهبر. آنها مدام نگران سرزنش و کنار زده شدن و یا مورد تمسخر قرار گرفتن از جانب هم بازیهای خود هستند.
پرورش خلاقیت کودک در بازی
اگر میخواهید کودک خلاقی داشته باشید به سراغ بازیهای خلاقانه بروید. شادی کودک در حین بازی باعث پرورش خلاقیت در کودکان خواهد شد. کودکی که از یک قوطی خالی به عنوان ماشین استفاده می کند در واقع در حال انجام یک بازی خلاقانه است که به او در شناخت دنیای والدینش کمک میکند. بازی های خلاقانه توانایی تقلید و یادگیری را در کودک افزایش می دهد و یادگیری زبان را در کودکی که نوپا است تسریع می بخشد.
تاثیر بازی در افزایش خلاقیت کودکان از دیدگاه روانشناسی کودک
اهمیت اسباب بازی در بازی های کودکانه
از نظر روانشناسان کودک اسباب بازی سبب پرورش قدرت ذهنی، جسمی، عاطفی و اجتماعی کودک میشود و به ایجاد ارتباط بین کودک و دنیای بیرون کمک میکند.
نکته مهم در انتخاب اسباب بازی برای کودک تناسب آن با سن و ویژگیهای جسمی و روانی کودک است تا بتواند مفید و مؤثر واقع شود. گزینش اسباب بازی مناسب برای کودک به شکلگیری تمایلات عاطفی و روانی او کمک میکند و اگر والدین در انتخاب خود دقت نکنند موجب سوق دادن تمایلات کودک به سمتوسویی میشود که مورد انتظار آنها نبوده است.
روانشناسان کودک انواع مختلفی را در بازی کودکان برشمردهاند:
بازیهای جسمی، تقلیدی، ساختنی و خلاقانه
بازیهای جسمی:
کودک در اولین ماههای تولدش با انجام حرکاتی مثل غلطیدن و لگد زدن، تکان دادن دستوپا با بازیهای جسمی و حرکتی آشنایی دارد. او کمکم یاد میگیرد که چگونه صداهای مختلفی را از حنجرههاش بیرون بیاورد، با انگشتان خود بازی کند و اسباب بازی را به سمت خود بکشد. او کمکم صداها را کشف و شناسایی میکند.
بازیهای ساختنی:
در حدود دو سالگی تمایل کودک به استفاده از اشیاء اطرافش به جای اسباب بازی دیده می شود. او مکعبها را روی زمین به شکل قطار میچیند و بازی میکند. سعی کنید تا به توانایی کودک در ساختن اسباب بازی خلاقانه کمک کنید. در ۴ سالگی کودک علاقه زیادی به برش کاغذ دارد و با آنها شکلهای گوناگونی را روی مقوا میچسباند. او با گل اشکال مختلفی را بوجود می آورد و بیشتر از ساختن لذت میبرد تا خراب کردن و از نو ساختن.
منبع: karaland
درباره این سایت